www.eprace.edu.pl » zaburzenia-lekowe » Zaburzenia lękowe » Zespół paniki i uogólnionego lęku

Zespół paniki i uogólnionego lęku

Ataki paniki są kolejnym zaburzeniem lękowym. Polegają one na przeżywaniu ostrych stanów lękowych w sytuacjach gdy nie występuje konkretny przedmiot wywołujący lęk. Ataki paniki pojawiają się z niewiadomych przyczyn, a nie w odpo­wiedzi na określone niebezpieczeństwo. Chorego ogarnia paroksyzm lęku o bardzo dużym nasileniu. Atak paniki następuje nagle i osiągają szczytowe natężenie w ciągu 10 minut. Po 20, 30 minutach lęk słabnie, atak rzadko kiedy trwa dłużej niż godzinę.

Przeżycia lękowe podczas ataku paniki są bardzo silne, niejednokrotnie silniejsze niż w sytuacji rzeczywistego zagrożenia. „Chory ma wrażenie, że lada chwila coś strasznego się z nim stanie, że umrze, że zwariuje; wszelkie próby wytłumaczenia sobie, że przecież nic się nie dzieje, zawodzą. Chciałby gdzieś uciec, skryć się, do kogoś przytulić, szuka opieki drugich osób, potwornie boi się samotności.⁹

W sferze fizycznej atak paniki polega na ostrej reakcji alarmowej. „Źrenice są rozszerzone, szpary powiek większe, występuje lekki wytrzeszcz oczu, skóra twarzy jest blada lub zaczerwieniona, często występuje silne pocenie się, tętno jest przyspie­szone, ciśnienie krwi podwyższone, usta wysychają, z trudem przełyka się ślinę, niekiedy odczuwa się parcie na pęcherz i na odbytnicę itp. Ze zmian biochemicznych najbardziej typowych należy wspomnieć o skróceniu czasu krzepnięcia krwi, o wzroście adrenaliny i noradrenaliny we krwi, o podwyższeniu się poziomu cukru.”¹⁰

Zespół paniki poważnie upośledza fizyczne i społeczne funkcjonowanie jednostki i może prowadzić do powstania lub zaostrzenia się wielu chorób somatycznych.

Zespół paniki może być połączony z agorafobią. Takie zaburzenie rozpoczyna się zazwyczaj między 15 a 24 rokiem życia zwłaszcza u mężczyzn, ale może rozpo­cząć się również po 30 roku życia, zwłaszcza u kobiet. Zazwyczaj charakter przewle­kły, a jej intensywność jest zmienna.

Chorzy cierpiący na zespół paniki z agorafobią bądź bez niej, często cierpią także na inne zaburzenia, takie jak ogólne stany lękowe, depresje , alkoholizm.

Ataki paniki zazwyczaj pojawiają się nagle, jednakże często poprzedza je złe samopoczucie albo traumatyczne wydarzenie życiowe. Pierwszy atak paniki nie zawsze prowadzi do rozwinięcia się zespołu paniki. Okazjonalne ataki paniki zdarzają się również osobom cierpiącym na rozmaite formy stanów lękowych oraz depresje.

Część naukowców twierdzi, że powtarzające się ataki panicznego lęku są uwarunkowane genetycznie co daje podstawy do traktowania tego zaburzenia jako schorzenia fizycznego. Dowodem na to mogą być badania wskazujące, iż pewne elementy dziedziczenia mogą być odpowiedzialne za pojawienie się tego schorzenia lub też dane wskazujące na możliwość wywoływania paniki poprzez stosowanie leków. Takiemu podejściu przeciwstawiają się przedstawiciele podejścia poznawczego twierdząc, iż zespół paniki wynika z błędnej interpretacji doznań cielesnych.¹¹

Liczne badania potwierdzają, iż ludzie dotknięci tym zaburzeniem w specyfi­czny sposób przetwarzają informacje wzbudzające lęk. Często doszukują się oni zagro­żeń w wieloznacznych sygnałach płynących z organizmu i łatwiej zapamiętują sygnały zagrożenia. Zwracają szczególną uwagę na informacje wzbudzające lęk, zwłaszcza te dotyczące zagrożenia zdrowotnego. Nie jest do końca wiadome, czy taki sposób przetwarzania informacji jest jedną z przyczyn zespołu paniki, ale niewątpliwie sprzyja on utrzymaniu się tego zaburzenia

Kolejnym zaburzeniem lękowym jest zespół uogólnionego lęku, który w przeciwieństwie do zespołu paniki ma charakter chroniczny i może trwać nawet kilka miesięcy. Zaburzenie to charakteryzuje się doznawaniem długotrwałego lęku, przerywanego krótkimi momentami ulgi.

Osoba cierpiąca na to zaburzenie czuje się roztrzęsiona, napięta, przeczulona, stale na krawędzi wybuchu. Spodziewa się, że zdarzy się coś złego, najgorszego. W sferze cielesnej chory doświadcza łagodnej reakcji alarmowej o charakterze chroni­cznym: poci się, ma przyspieszone tętno, ma kłopoty żołądkowe, częste bóle głowy spowodowane długotrwałym napięciem.

Według DSM IV zaburzenie to występuje wtedy, gdy w okresie sześciu mie­sięcy jest więcej dni z lękiem niż bez lęku i jest on trudny do opanowania. Poczuciu lęku muszą ponadto towarzyszyć co najmniej trzy z sześciu następujących objawów:

• niepokój, poczucie tkwienia w potrzasku lub bycia na krawędzi;

• szybkie męczenie się;

• kłopoty z koncentracją albo pustka w głowie;

• drażliwość;

• napięcie mięśni;

• zakłócenia snu.¹²

Osoby cierpiące na zespół uogólnionego lęku żyją w stałym napięciu określa­nym jako wybiegająca w przyszłość stała gotowość do reagowania na nadchodzące, niebezpieczne lub przykre wydarzenia. Napięcie lękowe pojawia się także w innych zaburzeniach lękowych, lecz w tym zaburzeniu zajmuje centralne miejsce.

Innymi cechami, które charakteryzują osoby dotknięte tym zaburzeniem są kłopoty z koncentracją, podejmowaniem decyzji, strach przed popełnieniem błędu, wyczulenie na ewentualne zagrożenia w swoim otoczeniu.

Na zespół uogólnionego lęku cierpią częściej kobiety niż mężczyźni. Moment pojawienia się choroby trudno dokładnie określić. Schorzeniu często towarzyszą inne zaburzenia, zwłaszcza zaś zaburzenia nastroju i inne choroby na tle lękowym takie jak: zespół paniki z agorafobią, fobia społeczna i fobie specyficzne. Zdarzają się również okazjonalne ataki paniki, znamiona umiarkowanej i łagodnej depresji, a także przewle­kłego niepokoju.¹³

Osoby dotknięte tym schorzeniem często cierpią także z powodu natrętnych myśli, a także przetwarzają informacje wzbudzające lęk w specyficzny sposób, zwra­ca­jąc szczególną uwagę na niepokojące sygnały.

komentarze

Przeszukaj ePrace

Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.